..zeker weten?

Ja, zeker weten. Een belangrijk onderwerp dat de laatste jaren steeds nieuwe betekenissen krijgt toegedicht. En zelden betere…

Een paar korte definities:

• Vrijheid van meningsuiting is een grondrecht om een oordeel of opvatting te mogen uiten en is door de grondwet (althans in Nederland) geborgd. (wiki voor kids)
• Vrijheid van meningsuiting of vrijheid van expressie is de vrijheid van burgers om hun overtuigingen kenbaar te maken, zonder voorafgaande controle door de staat. De vrijheid van meningsuiting is niet absoluut, net als de meeste andere grondrechten. Zo zijn belediging en smaad onder bepaalde omstandigheden strafbaar. (Wikipedia)

Dat lijkt in eerste instatie een eenvoudige zaak; iedereen kan precies zeggen wat hij/zij wil zeggen over elk willekeuring onderwerp, hierin gesteund door det grondwet.

Zo eenvouding is het dus niet! Gedreven door rechtzaken zijn er inmiddels een aantal ‘richtlijnen’ waarbinnen eenieder zich dient te houden.

Een duidelijk voorbeeld hiervan is dat ik zonder problemen kan vinden dat een staatshoofd een idioot is, maar met mijn stellige bewering dat ditzelfde staatshoofd een idioot is begeef ik me op glad ijs. Het betreffende staatshoofd kan zich, wellicht met success, beroepen op eerdere juridische uitspraken over belediging en mij daarmee stoppen in de beoeffening van wat ik als vrijheid van meningsuiting beschouw.

‘…dient te houden’ dan? dat waarborgt toch juist gebrek aan vrijheid van meningsuiting? Dat kan gedeeltelijk waar zijn, maar we dienen bij onze uitingen altijd rekening te houden in wat voor samenleving we eigenlijk willen leven. Ikzelf neem altijd gaarne mijn toevlucht naar een gezegde dat de lezer wellicht als ietswat ouwbollig over zal komen:

Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet.

Ouwbollig? Ja, een korte zoeking toonde aan dat dit gezegde al zo’n 2.000 jaar oud is en, naar verluidt, afkomstig van een romeins keizer. Mijns inziens was en is dit ook vandaag de dag nog steeds een uitstekende maatstaf om vast te stellen wat je wel en niet kan zeggen. En doe trouwens, maar daar hebben we het vandaag niet over.

Maar in Social media dan? Ja, dat medium van expressie kan niet echt mijn goedkeuring krijgen maar we zitten er nu eenmaal mee opgescheept. Het voordeel ervan is dat bijna letterlijk iedereen zijn/haar eigen mening vrij kan verkondigen, terwijl het grootste nadeel ervan is dat letterlijk bijna iedereen zijn/haar eigen mening vrij kan verkondigen.

De trend van de laatste jaren is dat alles vrij gezegd kan worden, letterlijk alles. Als een burger spontaan  beweert dat een grote politieke partij van een een democratische natie eigenlijk niets anders is dan een verkapte criminele organisatie die het niet nauw neemt met de rondwettelijke rechten van haar burgers, en hiervoor geen enkel bewijs opwerpt, dan kan deze bewering rekenen op grote steun van andere burgers en zelfs uitgroeien tot een regelrechte volks beweging. Juist binnen deze beweging gingen de beschuldigingen al ras richting een bekend Pizza restaurant in New York city, en het was een kwestie van tijd alvorens een uiterst bezorgde burger er met zijn semi-automatiche geweer op uit trok om de kinderen uit de kelders van het Pizza restaurant te bevrijden.

In Nederland is op dit moment een proces gaande waarin de uitbaatster van een zogenaamd ‘Juice kanaal’ gedaagd is door een BNer. De uitbaatster van het kanaal beweert bewijs te hebben voor haar uitspraken, doch presenteerd die niet, zich beroepend op journalistieke bronbescherming. Ze gedraagt zich echter op geen enkele andere wijze als jounalist, maar poneert dat elke BN dient te accepteren dat er geroddeld wordt in de Social media.

Met enige regelmaat gaat de nederlandse pers zich te buiten aan al te frivole publicatie van feiten omkring het koninklijk huis. Gewoonlijk reageert men daar niet op, tot het de spuigaten uit begint te lopen. Zodra dat het geval is volgt een kort geding van het koninklijk huis versus nederlandse pers, waarbij steevast de eiser in het gelijk gesteld wordt, en de nederlandse pers tot rectificatie én een monetaire boete veroordeeld wordt. De boete wordt door het koninklijk huis direct door gestuurd naar een goed doel en de rust is teruggekeerd, in ieder geval tijdelijk.

Leve de vrijheid van meningstuiting dan?

Nee, beslist niet! Integendeel…

Juist door de eenvoudige toegang tot media als Twitter, Facebook etc, en de onwil van de bedrijven erachter onzin van hun platforms te weren, is de definitie van ‘Vrijheid van meningsuiting’ binnen korte tijd geëvolueerd van bovengenoemde definitie van deugdelijke omgangsvormen tot de mogelijkheid van elke burger om alke andere buger anoniem te beledigen en/of beschuldigen. De enige konstante hierin is dat de beledigende partij zich altijd beroept op juist het recht op vrijheid van meningsuiting. Helaas te vaak met succes…

 

Last minute update:

Het land waar ik woon, Zweden, staat over het algemeen bekend om de rust en neutraliteit. De afgelopen dagen werd hier op lokale schaal fors verandering in gebracht door rellen tussen verschillende groepen demonstranten en tussen demonstranten en de politie. Zoals te doen gebuikelijk tegenwoording, gingen de nodige autos in vlammen op en werd eigendom vernield. Een wellicht interessante inslag hierin is dat de ene partij bestond uit ultra rechtse extremisten die voor dit doel waren overgekomen uit hun thuisland Denemarken teneinde in Zweden hun zaak publiekelijk te bepleiten.

De Deense extremisten zetten hun ideologie kracht bij door het verbranden van een voor dit doel ingekochte en meegebrachte Koran. Juist dit is iets waarvan inmiddels algemeen bekend mag zijn dat het andere partijen gegarandeerd in het verkeerde keelgat zal schieten en internationale protesten op zal wekken, met name uit de Islamitische wereld.

De tegenpartij, uiterst links en net zo extreem naar we mogen aannemen, reageerde op de aanwezigheid van de Denen en vielen zowel de tegenpartij als de Politie aan. Ook hielpen ze ijverig mee met vernielingen en brandstichting.

Dit alles, geachte lezer, om de vrijheid van meningsuiting.

Het is mij doch nog steeds onduidelijk waarom extremisten uit met name Denemarken regelmatig juist naar Zweden komen om hier te demonstreren. Zou dat wellicht niet mogen in Denemarken? Heeft men daat geen vrijheid van meningsuiting? Recht op demonstratie?